#Podstawowe polecenia wiersza poleceń
cd .. - Przejście do katalogu nadrzędnego
cd - - Przechodzimy do katalogu, w którym byliśmy ostatnio.
cp plik* ~/Desktopx kopiowanie pliku do katalogu domowego.
cp -r - kopiowanie wraz z zawrtoscia katalogow.
cp -d - kopiowanie dowiązania symbolicznego.
cp -p - kopiowanie wraz z atrybutami.
cp -v - kopiowanie z wypisaniem informacji.
mv - przenszenie plikow (zmiana nazwy pliku).
rm -r - usuniecie plikow wraz z zawartoscia katalogow.
shred - awartość pliku zostaje zamazana, tzn nadpisana przez przypadkowe znaki, dzięki czemu odzyskanie zawartości staje się bardzo trudnym, czasem nie możliwym do wykonania zadaniem.
shred -u - Jeśli chcemy aby po wykonaniu polecenia shred plik zniknął z dysku musimy użyć opcji -u.
shred -n 20 file.txt - Jeśli chcemy, aby nasz plik został zamazany kilkukrotnie - używamy opcji -n.
tar -czvf archiwum.tar.gz pliki_do_spakowania - Tworzenie archiwum
tar -xzvf archiwum.tar.gz - Dekompresja archiwum
tar -tzvf archiwum.tar.gz - Podgląd zawartości archiwum.
tar -rvf archiwum.tar.gz nowy_plik - Dołączenie nowego pliku do istniejącego archiwum
tar -uvf archiwum.tar.gz katalog_z_plikami - Zaktualizowanie istniejącego archiwum tylko nowszymi plikami.
ln cel_dowiązania dowiązanie - dowiazanie twarde.
ln -s cel_dowiązania dowiązanie - dowiazanie symboliczne.
alias nazwa_aliasa='polecenie' - alias np. alias pokaz='ls'
vi - edytor tekstu.
nano - edytor tekstu.
touch - zmieniające datę modyfikacji lub ostatniego dostępu pliku.
mkdir --mode=666 katalog2 - tworzenie katalogu z uprawnieniami.
chmod 666 plik - zmiana uprawnien.
chgrp grupa plik - zmiana grupy podstawowej.
chown [użytkownik][:grupa] plik-1 [plik-2 ...] - zmiana wlasciciela i grupy.
useradd -D - informacje o użytkowniku.
useradd -G - grupa
useradd -M - utworzenie katalogu domowego.
useradd -E - data wygaśniecia konta
useradd -S - Powłoka systemowa.
useradd -C - Informacje.
usermod -g - zmiana grupy podstawowej.
usermod -a -G nazwa_grupy nazwa_użytkownika - Dodanie dodatkowej grupy dla użytkownika.
userdel - usuwanie użytkownika.
passwd - zmiana hasła.
groupadd - tworzenie nowej grupy
groupmod - modyfikacja wybranej grupy
groupdel - usunięcie wybranej grupy
link grupy itp -
- LINK do strony
df -Th - Informacje o zamontowanych udziałach
fdisk -l - Informacje o dyskach
link grep -
- LINK do strony
df -h - ilosc zajmowaneg miejsca na partycjach.
du -rozmiar katalogu.
du -sh - rozmiar katalogu - wartosc sumaryczna.
free -h - ilosc ramu.
routel - informacje ip
link znaki specjalne -
- LINK do strony
/etc/motd - baner powitalny
Banner -
- LINK do strony
#uzyskiwanie pomocy
man - np. man ls
--help - np. ls --help
link polecenia -
- LINK do strony
#Systemy plików
fdisk -l - sprawdzenie dostępnych dysków
fdisk /dev/sdf - wybranie dysku
mkfs.ext4 /dev/sdf1 - Formatowanie partycji do ext4
mount /dev/sdf1 /katalog-ext4 - montowanie partycji do katalogu
fsck.ext4 -f -v /dev/sdb2 - skanowanie błedów partycji
resize2fs -p /dev/sdb2 10G - zmniejszenie partycji ext4 do 10G -P rozmiar / -M o ile zmniejszyć
tune2fs -l /dev/sdb2 | grep -i "block size" - sprawdzenie rozmiaru bloku
#LVM
pvcreate /dev/sda1 - Zainicjowanie fizycznych partycji do używania LVM
pvdisplay & psv - Wyświetlanie atrybutów fizycznych wolumenów
vgcreate vdysk /dev/sda1 /dev/sda2 /dev/sda3 - Tworzenie grupy wolumenu
vgdisplay & vgs - Wyświetlanie atrybutów grup wolumenów
lvcreate -L 2G -n partycjaV1 vdysk - Tworzenie logicznego wolumenu w grupie wolumenu
mkfs.ext4 /dev/vdysk/partycjaV1 - Wyświetlanie atrybutów logicznych wolumenów
mount /dev/mapper/vdysk-partycjaV1 - montowanie partycji
lvextend -L +12M /dev/vdysk/partycjaV1 - Rozszerzenie logicznych wolumenów o 12M
lvextend -l +4 /dev/vdysk/partycjaV1 - Rozszerzenie logicznych wolumenów o 4 jednostki PE:
lvextend -l +50%FREE /dev/vdysk/partycjaV1 - Rozszerzenie logicznych wolumenów o 50%
resize2fs /dev/vdysk/partycjaV1 - Rozszerzanie systemy plików ext4
resize2fs /dev/vdysk/partycjaV1 32M - Zmniejszenie rozmiaru sytstemu plików do 32M
lvreduce -L 32 /dev/vdysk/partycjaV1 - Zmiejszenie rozmiaru partycji do 32M
vgextend vdysk /dev/sda7 - Dodawanie dodatkowej partycji/miejsca do volumen grupy
pvresize /dev/sda2 --setphysicalvolumesize 50G - Zmniejszanie wielkości partycji
pvmove /dev/sda1 - pvmove – Przenosi dane na inne partycje dostępne w volum grupie
vgreduce vdysk /dev/sda1 - Odłączenie /dev/sda1 z grupy vdysk
pvremove /dev/sda1 - Usuniecie oznaczenia LVM z fizycznej partycji
lvcreate -L 12M -n snapszot -s /dev/vdysk/partycjaV1 - Snapshot
#RAID
lsblk - wyświetlenie dysków
fdisk /dev/sdf - wybranie dysku i utworzenie partycji / dodatkowo wybieramy nastepujaca literki t , l , fd i zapisujemy
#RAID 0
mdadm --create 'nazwa_tworzonej_macierzy' --level='typ_macierzy' --raid-devices='liczba_dysków_wchodzących_w_skład_macierzy' 'definicja_dysków' - utworzenie raidu - np. mdadm --create /dev/md1 --level=raid0 --raid-devices=2 /dev/sdb1 /dev/sdc1
#RAID 1
mdadm --create 'nazwa_tworzonej_macierzy' --level='typ_macierzy' --raid-devices='liczba_dysków_wchodzących_w_skład_macierzy' 'definicja_dysków' - utworzenie raidu - np. mdadm --create /dev/md2 --level=raid1 --raid-devices=2 /dev/sdb1 /dev/sdc1
#RAID 5
mdadm --create 'nazwa_tworzonej_macierzy' --level='typ_macierzy' --raid-devices='liczba_dysków_wchodzących_w_skład_macierzy' 'definicja_dysków' - utworzenie raidu - np. mdadm --create /dev/md3 --level=raid5 --raid-devices=3 /dev/sdb1 /dev/sdc1 /dev/sdf1
mdadm --query 'nazwa_macierzy' - weryfikacja stanu raidu - np. mdadm --query /dev/md1
mdadm --detail 'nazwa_macierzy' - szczegółowe informacje o raidzie np. mdadm --detail /dev/md1
cat /proc/mdstat - weryfikacja stanu raidu
mkfs.'system_plików' 'nazwa_macierzy' - formatowanie np. mkfs.ext4 /dev/md1
blkid - wyświetlenie UUID dysku
mdadm --stop 'nazwa_macierzy' - RAID1 przestała być aktywna
link RAIDY -
- LINK do strony - RAIDY - odzyskiwanie itp
#QUOTA - ograniczenia dyskowe
nano /etc/fstab - dodanie wpisu np. /dev/sdb1 /opt/data ext3 defaults,usrquota,grpquota 1 2
mount -o remount /opt/data/ - ponowne zamontowanie
mount | grep data - sprawdzenie stanu zamontowania
quotacheck -ugm /opt/data - tworzenie pilkow limitu
ls /opt/data/ - wyświetlenie plikow limitu
quotaon -v /opt/data/ - Uruchomienie Limitów
edquota [ -u | -g ] [nazwa_użytkownika | nazwa_grupy] - ustalene limitow np. edquota -u mateusz
inforacje o konfiguracji:
Czerwone:
1. Blocks nie ruszamy
2. Soft – wpisujemy tutaj limit miękki wyrażony w bajtach 20000 = 20MB
3. Hard - wpisujemy tutaj limit twardy wyrażony w bajtach 40000 = 40MB
Niebieski:
1. Inodes nie ruszamy
2. Soft – wpisujemy tutaj limit miękki wyrażony w ilościach plików
3. Hard - wpisujemy tutaj limit twardy wyrażony w ilościach plików
Użytkownik na ss ma na dysku może zająć max 40MB miejsca oraz może przechowywać max 40 plików
Edquota -t - Konfiguracja czasu limitu miękkiego, ile będą przechowywane pliki po przekroczeniu limitu miękkiego
inforacje o konfiguracji czasu:
Czerwone: limit na ilośc miejsca (MB)
Niebieskie: limit na ilośc plików
repquota -uv /opt/data/ - Quota - raportowanie
uwaga! - Aby użytkownik geeko mógł tworzyć/kopiować pliki na ten dysk trzeba dać mu uprawnienia
link QUOTA -
- LINK do strony - QUOTA
#BTRFS i Snaper
link BTRFS / SNAPER -
- LINK do strony - BTRFS / SNAPER
mount -o compress=lzo /dev/sdd2 /x - zamontowanie z wybraniem opcji kompresji
btrfs property set x.txt compression "" - wyłaczenie kompresji dla wybranego pliku
btrfs subvolume create /katalog/nazwa - Utworzenie subwoluminu
mount -o subvol='Nazwa' /dev/'sdXX' /'Punkt montowania' - montowanie subwoluminu
btrfs subvolume set-default subvolume-id / - zmiana domyślnego subwolumenu na inny
btrfs subvolume list / - wyświetlenie subwolumenow
btrfs subvolume snapshot nazwa nazwamigawki - utworzenie migawki
btrfs subvolume delete nazwa - usuniecie subvolumenu
mkfs.btrfs -d raid0 /dev/sda /dev/sdb /dev/sdc - utworzenie raid 0 na dyskach btrfs
mount /dev/sda /mnt - montowanie macierzy raid / nalezy podac dowolny dysk wchodzacy w sklad macierzy
link Snaper -
- LINK do strony - Snapper
#Administracja procesami i usługami – monitorowanie i zarządzanie procesami.
systemctl start / stop / restart / status nazwaUsługi.service - zarządzanie usługą
systemctl enable/disable nazwaUsługi.service - dodanie usuniecie z autostartu usługi
ps - wyświetla listę procesów
ps -laF / ps -laS F – flaga procesu / S – stan procesu
jobs - wyświetlenie listy procesów działających w tle lub uśpionych
pstree - hierarchia procesów
top - wyświetlenie procesów
nice -n -20 mcedit - uruchomienie narzedzia mcedit z najwyzszym priorytetem
renice 'wartość_parametru_nice' 'PID_procesu' - zmiana wartosci priorytrtu diałajacego procesu
kill 'nazwa_bądź_numer_sygnału' PID - zabicie procesu
link procesy -
- LINK do strony - procesy
link procesy -
- LINK do strony - procesy
# instalacja i konfiguracja w terminalu.
zypper install nazwa_pakietu - Instalacja pakietu
zypper remove nazwa_pakietu - Usunięcie pakietu
zypper addrepo adres_URI_repozytorium - Dodanie repozytorium
rpm -e nazwa_pakietu - Odinstalować wszelkie wcześniejsze instalacje pakietu
rpm -ivh pakiet.rpm - Zainstalować pakiet
rpm -Uvh pakiet.rpm - uaktualnić pakiet
#Zdalna administracja – secure Shell (ssh)
systemctl start/enable sshd - właczenie ssh i dodani do autostartu
ssh-keygen -t rsa - utworzenie klucza rsa
Scp ~/.ssh/id_rsa.pub geeko@serwerMM: - kopiowanie klucza na serwer
md ~/.ssh - na serwerze tworzymy katalog
Cat ~/id_rsa.pub >> ~/.ssh/authorized_keys - kopijujemy klucz do pliku
ssh-agent bash - uruchomienie agenta
ssh-add - zapamietanie hasla do klucza
sudo firewall-cmd --add-service=ssh --permanent - dodanie wyjatka do zapory
sudo firewall-cmd --reload - restart zapory
#Planowanie zadań. Zabezpieczanie danych- kopie zapasowe, archiwizacja
link dd -
- LINK do strony - kopia dysku
link cron -
- LINK do strony - zadania planowane
crontab -e - edycja
crontab -l - lista zadań
cron - utworzony plik /etc/cron.deny zezwoli na korzystanie wszystkim użytkownikom, a zabroni tylko takim, którzy zostaną wymienieni w tym pliku (pusty plik pozwala na korzystanie z crona wszystkim użytkownikom);
utworzony plik /etc/cron.allow zabroni korzystania wszystkim użytkownikom, poza wylistowanymi w pliku (pusty plik zabrania korzystania z crona wszystkim użytkownikom)
#zabezpieczenia systemów plików – rozszerzone listy kontroli dostępu – ACL
setfacl -m u:mateusz:rwx cc.txt - dodanie uprawnien do pliku cc mateuszowi
getfacl -c cc.ttx - wyswietlenie uprawnien do pliku cc
link acl -
- LINK do strony - acl
#FTP
zypper install firewall-config - konfiguracja zapory w yast
vsftpd -
- LINK do strony - vsftpd
vsftpd mysql -
- LINK do strony - vsftpd mysql
instalacja mariaDB -
- LINK do strony - instalacja mariaDB
#NFS
systemctl start nfs - uruchomienie serwera nfs
nano /etc/exports - konfiguracja
nfs -
- LINK do strony -nfs
mount -t nfs 192.168.1.100:/home/ ~/home - montowanie
#SAMBA
samba ad -
- LINK do strony - samba ad
#DNS
dns -
- LINK do strony - dns
dns -
- LINK do strony - dns
#internet na stacji
firewall-cmd --zone=internal --change-interface=eth1 - zmiana stref interfejswo (lan = iternal / wlan = public)
firewall-cmd --zone=internal --add-masquerade --permanent -wlaczenie maskarady, translacja adrseow nat
firewall-cmd --reload - zaladowanie ponowne ustawien zapory
- na stacji musza byc ustawione (ip,strefa w zaporze, brama domyslna, dns)
#NGINX
nginx -
- LINK do strony - nginx
nginx ssl -
- LINK do strony - nginx ssl
nginx virtualhost -
- LINK do strony - nginx virtualhost
#CasS
CaaS dokumentacja -
- LINK do strony - CaaS
CaaS filmik -
- LINK do strony - CaaS
#LDAP
LDAP -
- LINK do strony - LDAP